Ręcznie formowane elementy

Ręcznie formowane elementy są drobniejsze, zatem zużywa się ich średnio o 18-25 więcej, a metr kwadratowy pokrycia waży nawet 75 kg. Karpiówki można układać na dachach o nachyleniu od 30°, przy mniejszym trzeba stosować poszycie odporne na wodę. Graniczna wartość kąta nachylenia to 10°. Dachówki zakładkowe mają na krawędziach wyżłobione zamki zwane też zaczepami. Wzdłuż jednego boku i na górze znajdują się one na powierzchni licowej, a
wzdłuż drugiego boku i na dole – na spodzie dachówki. Dzięki temu elementy, zachodząc na siebie, zahaczają o wypukłości, tworząc połączenie zakładkowe – szczelne, a jednocześnie ruchome, umożliwiające pracę pokrycia. Niektóre dachówki mają z jednej strony kilka zamków, wtedy łatwo regulować szerokość zakładów, zaczepiając dachówkę w zależności od rozstawu łat o pierwszy lub kolejne zamki. Dzięki temu można optymalnie dobrać
rozstaw łat i szerokość krycia do wymiarów dachu. Są też dachówki wyposażone w zamki tylko z boków
zwane przesuwnymi. Są one wygodne na przykład podczas napraw albo czyszczenia komina. Wystarczy uderzyć dolną krawędź, aby dachówka wsunęła się pod leżącą wyżej, odsłaniając łatę, na której można wygodnie stanąć. Dachówki zakładkowe są bardzo popularne i to wśród nich pojawia się najwięcej nowych wzorów i usprawnień. Jak na pokrycia ceramiczne są dość lekkie -Im2 waży 40-60 kg w przypadku dachówek o małych wymiarach, a ułożony z
elementów wielkoformatowych o szerokich zamkach – zaledwie 30 kg. Do jego przekrycia potrzeba od sześciu do 20 sztuk. Dachówki mają szerokość 23,7-37,7 cm i długość 40,5-59,5 cm. Mogą być proste lub żłobione, tłoczone w fale wysokie, niskie, a nawet imitujące tradycyjne rodzaje pokryć – typu mnich-mniszka albo esówka. Dachówki zakładkowe można bez spełniania dodatkowych wymagań układać na dachach o nachyleniu od 22°. Graniczna wartość nachylenia (wymaga wodoszczelnego poszycia) to zazwyczaj 10°, choć niektóre dachówki można stosować nawet na dachach prawie płaskich – o nachyleniu 70°. Pokrycie typu mnich-mniszka, jedno z najcięższych, składa się z par elementów.

Mniszki mocuje się w warstwie dolnej w formie korytek, a na górze układa się z przesunięciem garby z mnichów. Każdy element musi być przymocowany klamrami lub drutami do łat, co często zniechęca wykonawców, bo mon-taż zajmuje dużo czasu. Mniszki są nieco krótsze i szersze od mnichów – mają długość 41-45 cm (mnichy 42-45,5 cm) i szerokość 18,5-22,2 cm (mnichy 14–15,5 cm). Do przekrycia 1 m2 połaci potrzeba od 12 do 16 par, co daje
ciężar 54-66 kg. Pokrycie jest bardzo szczelne, a dzięki uniesieniu górnych elementów samo się wentyluje. Ze względu na dużą popularność na terenach śródziemnomorskich kojarzy się z tamtejszą architekturą, ale oczywiście nie jest do niej przypisane. Dachówki mnich-mniszka układa się na dachach o nachyleniu od 40°, a przy spełnieniu warunków szczelności poszycia od 34°.

Esówki (holenderki) mają poprzeczny przekrój przypominający literę S. Przypominają dachówki zakładkowe, ale nie mają zamków. Ich wymiary są zbliżone do średnich dachówek zakładkowych – szerokość 22-26,5 cm, długość 40–43,5 cm. Na 1 m2 zużywa się około 16 szt, pokrycie waży mniej więcej 48 kg. Minimalne nachylenie dachu to 40°.